Τι είναι το γλαύκωμα;
Γλαύκωμα είναι η πάθηση κατά την οποία υπάρχει προοδευτική βλάβη του οπτικού νεύρου.
Συνήθως το γλαύκωμα οφείλεται σε αύξηση της πίεσης στο εσωτερικό του ματιού. Οι λόγοι για να αυξηθεί η πίεση είναι είτε λόγω αυξημένης παραγωγής του υδατοειδούς υγρού ενός υγρού δηλαδή που παράγεται συνεχώς από το μάτι, είτε λόγω μειωμένης αποχέτευσης του. Όταν υπάρχει κάποιος από τους δύο αυτούς παράγοντες τότε η πίεση στο εσωτερικό του ματιού αυξάνεται και το οπτικό νεύρο αρχίζει να καταστρέφεται.
H αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού γίνεται από έναν ιστό που ονομάζεται διηθητικός ιθμός και βρίσκεται στο σημείο όπου ο κερατοειδής σχηματίζει γωνία με την ίριδα. Η περιοχή αυτή που συχνά θα την ακούσετε να αναφέρεται ως γωνία είναι η περιοχή που οφείλουμε ένα εξετάσουμε σε έναν άνθρωπο με αυξημένη πίεση στα μάτια και αυτό γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις είναι ορατές ανατομικές διαταραχές οι οποίες ευθύνονται για την αύξηση της πίεσης. Η πιο συχνή από αυτές είναι μείωση του εύρους της γωνίας που οδηγεί σε μία από τις πιο γνωστές μορφές γλαυκώματος αυτό της κλειστής γωνίας.
Υπάρχουν όμως γλαυκώματα ανοικτής γωνίας στα οποία υπάρχουν ευρήματα στην γωνία του ματιού. Ένα χαρακτηριστικό παραδείγματα είναι το γλαύκωμα διασποράς χρωστικής στο οποίο κοκκία χρωστικής που προέρχονται από την τριβή μεταξύ της ίριδα και του φακού προοδευτικά εναποτίθεται στην γωνία προκαλώντας προοδευτική την απόφραξη της. Αντίστοιχο παράδειγμα είναι και το φευδοαποφολιδωτικό γλαύκωμα στο οποίο η τριβή του περιφακίου από την ίριδα δημιουργεί φολίδες οι οποίες και αποφράζουν προοδευτικά την γωνία. Μάλιστα αυτός ο τύπος γλαυκώματος είναι στα πλαίσια ενός κληρονομικού συνδρόμου που λέγεται σύνδρομο ψευδοαποφολίδωσης και έχει και άλλες επιπτώσεις στο μάτι.
Τέλος σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι υπάρχει και μία μορφή γλαυκώματος η οποία δεν σχετίζεται με αυξημένη πίεση και ονομάζεται γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης. Η ακριβής αιτιολογία αυτής της νοσολογικής οντότητας δεν είναι ακριβώς γνωστή έχει όμως συσχετιστεί με διαταραχές στην κυκλοφορία του αίματος αλλά και στην αρτηριακή πίεση κυρίως με φαινόμενα μεγάλης μείωσης της τελευταίας.
Το γλαύκωμα δυστυχώς παραμένει ακόμα μία από τις συχνότερες αιτίες τύφλωσης σε ανθρώπους άνω των 60 ετών. Ευτυχώς όμως είναι μία πάθηση που ειδικά στους ανθρώπους της Καυκάσιας φυλής όπως οι Ευρωπαίοι αντιμετωπίζεται τις περισσότερες φορές ικανοποιητικά.
Πως θα ξέρω άμα έχω γλαύκωμα; Υπάρχουν συμπτώματα;
Το γλαύκωμα επηρεάζει την περιφερειακή όραση και αυτός είναι και ο λόγος που αργεί πάρα πολύ να εμφανίσει συμπτώματα. Η περιφερειακή όραση είναι η λιγότερο χρήσιμή και επειδή τις περισσότερες φορές υπάρχει καλή περιφερειακή όραση από το άλλο μάτι ο ασθενής δεν έχει κάποιο σύμπτωμα. Έτσι, δυστυχώς είναι συχνό, όταν ο ασθενής αντιληφθεί ότι κάτι δεν πάει καλά έχει ήδη χαθεί ένα μεγάλο μέρος του οπτικού του πεδίου.
Για να αποφύγουμε τέτοιες καταστάσεις το μόνο που χρειάζεται είναι ένας τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος που θα περιλαμβάνει μέτρηση της ενδοφθάλμιας πίεσης.
Πόσο γρήγορα εξελίσσετε το γλαύκωμα;
Συνήθως η αύξηση της πίεσης είναι σταδιακή και από κάποιο σημείο και μετά γίνεται επιβλαβής για το οπτικό νεύρο. Αυτό συνήθως όμως είναι μια πολύ αργή διαδικασία και μπορεί να μείνει κανείς πολλούς μήνες με αυξημένη πίεση μέχρι να εμφανίσει γλαύκωμα. Αυτός είναι και ο λόγος που τις περισσότερες φορές η ετήσια μέτρηση της πίεσης είναι αρκετή. Υπάρχουν βέβαια και τύποι γλαυκώματος όπως αυτό της κλειστής γωνίας όπου πίεση ανεβαίνει ταχύτατα και σε τέτοιο βαθμό ώστε να επηρεάζει την όραση αλλά και να χρειάζεται άμεση θεραπεία. Σε αυτές τις περιπτώσεις όμως τα συμπτώματα είναι τέτοια ώστε να αναγκάσουν τον ασθενή να αναζητήσει ιατρική βοήθεια άμεσα άρα και να δωθεί λύση χωρίς να υπάρξει σημαντική βλάβη στο οπτικό νεύρο.
Ποιες είναι οι εξετάσεις που πραγματοποιούνται σε έναν ασθενή με γλαύκωμα;
Όπως προαναφέρθηκε το σημαντικότερο όπλο για την διάγνωση του γλαυκώματος είναι η τακτική μέτρηση της πίεσης του ματιού. Εκτός από αυτό υπάρχει μία εξέταση που ελέγχει το οπτικό πεδίο του ασθενούς και η οποία είναι πολύ χρήσιμη στον έλεγχο της εξέλιξης της πάθησης. Τα τελευταία χρόνια μεγάλη συμβολή στην διάγνωση αλλά και στην παρακολούθηση υπάρχει από ένα μηχάνημα το οποίο λέγετε οπτική τομογραφία συνοχής (OCT) και το οποίο μετράει ανατομικά την στοιβάδα κυττάρων αλλά και τον αριθμό των οπτικών ινών που καταστρέφονται στο γλαύκωμα. Έτσι μπορεί να μετρήσει το πάχος των συγκεκριμένων στιβάδων και να τις συγκρίνει με την μέσο όρο του φυσιολογικού. Επιπλέον το λογισμικό των μηχανημάτων αυτών δημιουργεί χάρτες οι οποίοι απλοποιούν αρκετά την ανάγνωση των αποτελεσμάτων ώστε ακόμα και ο ίδιος ο ασθενής με ελάχιστη εξοικείωση να μπορεί να διαπιστώσει εάν υπάρχει επιδείνωση ή σταθερότητα. Ακόμα ένα πλεονέκτημα της συγκεκριμένης εξέτασης είναι ότι μπορεί να ανιχνεύσει αλλοιώσεις πολύ πρώιμα πριν καν δηλαδή αρχίσουν να φαίνονται ανατομικά στην βυθοσκόπηση, ενώ είναι υποκειμενική, δεν εξαρτάται δηλαδή από την ικανότητα του ασθενή.
Ποια είναι η θεραπεία για αντιμετώπιση του γλαυκώματος;
Η πιο συχνή αντιμετώπιση του γλαυκώματος είναι με κολλύρια που μειώνουν την πίεση στα μάτια. Τα καινούργια κολλύρια έχουν υψηλή αποτελεσματικότητα με χαμηλές ανεπιθύμητες ενέργειες και τις περισσότερες φορές είναι αρκετά για να σταθεροποιήσουν την πάθηση. Ενα συχνό λάθος στην θεραπεία είναι η κακή συμμόρφωση, όταν δηλαδή για τον οποιοδήποτε λόγο η αγωγή δεν λαμβάνεται σύμφωνα με τις συστάσεις. Τα καλύτερα αποτελέσματα υπάρχουν σε αυτούς τους ανθρώπους που δεν θα ξεχάσουν την θεραπεία ούτε μία ημέρα.
Ενα επιπλέον και πολύ χρήσιμο εργαλείο και σχετικά νέα θεραπεία στην αντιμετώπιση του γλαυκώματος είναι ένα laser το οποίο γίνεται στην περιοχή του διηθητικού ηθμού και το οποίο διοχετεύοντας ενέργεια στην περιοχή βοηθάει στην αποσυμφόρηση του. Το πλεονέκτημα του είναι ότι είναι ατραυματικό και ότι μπορεί να επαναληφθεί αρκετές φορές. Το βασικό του μειονέκτημα είναι ότι προοδευτικά εξασθενεί η αποτελεσματικότητα του και υπάρχει κίνδυνος να βρεθούμε για κάποιο διάστημα με αυξημένη πίεση ειδικά σε ανθρώπους οι οποίοι δεν είναι πολύ συνεπείς στα ραντεβού για μέτρηση της πίεσης.
Υπάρχουν τέλος και περιπτώσεις στις οποίες η πίεση δεν είναι σε ικανοποιητικό επίπεδο παρότι χρησιμοποιούμε όλα τα διαθέσιμα κολλύρια. Σε αυτές τις περιπτώσεις σκεφτόμαστε την χειρουργική αντιμετώπιση. Αυτή γίνεται είτε τοποθετώντας μία βαλβίδα που παροχετεύει το πλεονάζον υγρό είτε δημιουργώντας μία καινούργια δίοδο με μία επέμβαση που λέγετε τραμπεκουλεκτομή. Οι επεμβάσεις αυτές δεν είναι επώδυνες ενώ η μετεγχειρητική περίοδος είναι σύντομη και απαιτεί λίγη προσοχή. Οι επεμβάσεις αυτές μας μειώνουν ή μηδενίζουν την ανάγκη για κολλύρια για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ποιο το κόστος της επέμβασης; Είναι προσιτές οι τιμές;
Το κόστος του χειρουργείου είναι προσιτό. Για περισσότερες πληροφορίες για τις τιμές παρακαλώ επικοινωνήστε με τον ιατρό.
